طلاق به هر دلیل درست یا نادرست برای فرد، جامعه، و فرزندان طلاق پیامدهایی دارد. در بهترین حالت شاید ترحم محیط و افراد پیرامون خود را دریافت کنند و زندگی بعد از طلاق به معنی یک زندگی ناقص است که غالباً زنان و فرزندان، بیشترین آسیب را متحمل خواهند شد. دو نیمه شدن خانواده در اغلب موارد اثرات جسمی، روانی و اقتصادی درازمدتی را بر همهی اعضا خانواده و حتی اطرافیان بر جای خواهد گذاشت.
تحقیقات روانشناسی نشان داده است که بچهها مرگ والدین خود را راحتتر از طلاق میپذیرند، زیرا مرگ پدیدهای طبیعی است درحالیکه طلاق پدیدهای جبری است و طی آن زوجین با تنفر از هم جدا شدهاند. امروزه اکثریت زوجین به صورت شتابزده و احساسی ازدواج میکنند و در تعاملات اولیه، شخصیت واقعی خود را بروز نمیدهند. پس از ازدواج، رفتارهای مهیج و نمایشی آنها کمرنگ میشوند و خود واقعی زوجین نمایان میگردد و در آن شرایط است که زوجین احساس میکنند که به اندازه جغرافیای انسانی از یکدیگر فاصله دارند.
از آنجایی که مهارتهای حل مسئله را برای عبور از مواقع بحرانی را نیاموختهاند به پاک کردن صورت مسئله اقدام میکنند و تقاضای طلاق میدهند. براساس مطالعات انجام شده در نشریات معتبر عواملی مانند اﺧﺘﻼفات ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﻣﺸﮑﻼت اﻗﺘﺼﺎدی(ﻓﻘﺮ، ﺑﯿﮑﺎری و ورﺷﮑﺴﺘﮕﯽ)، فقدان ﻋﺸﻖ و ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ(ﻓﻘﺪان رﺿﺎﯾﺖ ﺟﻨﺴﯽ)، خشونت خانگی، وابستگی شدید به شبکههای اجتماعی مجازی، نارسایی و عدم پختگی شخصیتی، خیانت جنسی و اﻋﺘﯿﺎد به مواد مخدر از مهمترین عوامل موثر در بروز پدیده طلاق ﺑﻮده اﺳﺖ.
اثرات فردی، خانوادگی و اجتماعی طلاق
- اﺑﻌﺎد ﻓﺮدی ﻃﻼق: شامل ﺗﺮس از آﯾﻨﺪه، اﺣﺴﺎس ﮔﻨﺎه، اﺣﺴﺎس ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ، ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺴﻤﯽ و روانی، ﻣﺸﮑﻞ دوﮔﺎﻧﮕﯽ ﻧﻘﺶ، ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺎﻟﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی ﺑه وﯾﮋه ﺑﺮای زﻧﺎن، اﻧﺰوای اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﺧﺘﻼل در ﻫﻮﯾﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی ازدواج، ارﺗﮑﺎب ﺑﻪ ﺟﺮم و ﺑﺰﻫﮑﺎری و ﮐﺎﻫﺶ رﺿﺎﯾﺖ از زﻧﺪﮔﯽ.
- اﺑﻌﺎد ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ ﻃﻼق: شامل اثرپذیری ﻓﺮزﻧﺪان در زمینه ارﺗﮑﺎب ﺑﻪ ﺟﺮائم و ﺑﺰﻫﮑﺎری، ﻣﺸﮑﻼت ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ کودکان و ابهام در زﻧﺪﮔﯽ آینده آنان، اﺧﺘﻼل در شکلگیری ﻫﻮﯾﺖ ﻓﺮدی و اجتماعی ﻓﺮزﻧﺪان، اﺣﺴﺎس ﮔﻨﺎه و ﺳﺮدرﮔﻤﯽ، ﻣﻮاجهه شدن ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎی ﻧﺎﺗﻨﯽ، طرد خانوادگی و اختلاف با سایر اعضای خانواده.
- اﺑﻌﺎد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻃﻼق: شامل اﻋﺘﯿﺎد، ﺧﻮدﮐﺸﯽ، اختلال در روابط بین فردی، تن دادن به ازدواجهای موقت، اختلاف بین فرزندان با همسر در صورت ازدواج مجدد، انحرافات جنسی و قرار گرفتن در معرض انواع بیماریهای عفونی و ویروسی، فرار از منزل، تکدیگری و افزایش کودکان خیابانی.
راهکارهای پیشگیری از طلاق
- مدیریت زمان جهت استفاده از انواع رسانهها و شبکههای اجتماعی توسط زوجین
- پایبندی به ارزشهای انسانی و تقویت اعتماد اجتماعی
- برقراری تعادل بین سبک زندگی سنتی با سبک زندگی مدرن
- تلاش برای تغییر اولویتهای زندگی بجای تلاش برای تغییر دادن یکدیگر
- تقویت مهارتهای ارتباطی (شنیداری، دیداری و لمسی) در ارتباط با همسر
- ممانعت از مداخلات دیگران در زندگی خصوصی
- کشف علائق و فعالیتهای مشترک برای تعمق بخشیدن به صمیمیت
- گوش دادن فعالانه به همسر همراه با درک و تائید موقعیت وی
- رعایت حریم خصوصی و اجتناب از تخریب یکدیگر در موقعیتهای اجتماعی
- افزایش انطباق و انعطافپذیری در هر یک از زوجین
- توانمندسازی زوجین جهت مقابله با آسیبهای اجتماعی
- دریافت خدمات روانشناختی تخصصی از مراکز روانشناسی برای مشکلات پیچیده